Είναι πλέον εμπειρικά διαπιστωμένο πως κάθε φορά που το σύστημα κυριαρχίας κλυδωνίζεται από τριγμούς, αυτό σε καμία περίπτωση δεν υποδηλώνει την επικείμενη κατάρρευσή του αλλά αντίθετα υποδηλώνει μάλλον την αναπροσαρμογή του στις ιδιαιτερότητες του νέου σκηνικού. Η πρόσφατη οικονομική κρίση δεν αναγγέλλει επομένως το τέλος του καπιταλιστικού συστήματος κυριαρχίας αλλά αντίθετα την αναπροσαρμογή του σε διεθνή κλίμακα.
Και επειδή στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και των υπερεθνικών σχηματισμών (Ε.Ε.) το σύστημα κυριαρχίας δεν λειτουργεί ποτέ εθνικά, η όποια αναταραχή κινητοποιεί ολόκληρο το οικοδόμημα. Ακόμα και η αναστάτωση σε μια χώρα όπου το ΑΕΠ της αντιστοιχεί μόλις στο 1,8% του συνολικού ΑΕΠ της Ε.Ε. (όπως είναι η Ελλάδα) προκαλεί τριγμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι ίδιοι οι κυρίαρχοι μάλιστα αναγνωρίζουν τις συνέπειες που προκαλεί αυτή η αλληλεξάρτηση και τους κινδύνους που επιφέρει πολλές φορές στους εξουσιαστικούς τους σχεδιασμούς. Συνέπειες που ωστόσο δεν τους φοβίζουν όσο η κυριαρχία θα λειτουργεί παγκοσμιοποιημένα και οι όποιες κοινωνικές αντιστάσεις θα παραμένουν εθνικές.
Όπως λοιπόν το σύστημα κυριαρχίας λειτουργεί αλληλένδετα και παγκοσμιοποιημένα, έτσι και οι σχεδιασμοί των κυρίαρχων δεν μπορούν παρά να έχουν αντίστοιχη στόχευση. Εξού και ότι το ενδιαφέρον για την Ελλάδα και την κρίση χρέους σε αυτήν δεν είχε να κάνει με τη συμπάθεια των κυρίαρχων προς τη χώρα και τους μαστιζόμενους από την ανέχεια ανθρώπους της, αλλά με την πρόληψη του αρνητικού αντίκτυπου που θα προκαλούσε – και έχει ήδη εν μέρει προκαλέσει – στους εξουσιαστικούς τους σχεδιασμούς. Οι φανφαρονικές διακηρύξεις των πρώτων χρόνων της Ε.Ε. φαίνονται φρούδες τώρα που το ευρωπαϊκό αυτό εγχείρημα υφίσταται δομικούς τριγμούς. Και η εμπιστοσύνη των κυρίαρχων σε παραδοσιακούς πολιτικούς φορείς και διαδικασίες δεν θα μπορούσε να είναι αμέριστη. Αντίθετα, η επιβολή νέων κυβερνητικών σχηματισμών, όχι παραδοσιακά πολιτικών, που θα υπόκεινται ακόμη λιγότερο στο δημοκρατικό έλεγχο θα μπορούσε να εγγυηθεί με μεγαλύτερη σιγουριά την ασφάλεια και τη σταθερότητα των σχεδιασμών τους.
Αυτό έγινε τόσο στην Ελλάδα με την επιβολή στην κοινωνία της κυβέρνησης Παπαδήμου όσο και στην Ιταλία με την κυβέρνηση Μόντι. Οι κυβερνήσεις αυτού του τύπου αποδεικνύεται να είναι η ασφαλέστερη εγγύηση για τη διασφάλιση των εξουσιαστικών μεθοδεύσεων και την ένταση της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης, χωρίς οι άνθρωποι να μπορούν να ασκήσουν, έστω και τυπικά, οποιονδήποτε έλεγχο σε αυτές. Ούτε η κυβέρνηση Παπαδήμου ούτε η κυβέρνηση Μόντι βγήκαν μέσα από εκλογές… και οπωσδήποτε δεν έχουν το φόβο να φθαρούν πολιτικά. Το φαινόμενο πολιτικοί να κάνουν πίσω ή να αλλάζουν νομοσχέδια μέσα σε 24 ώρες για την αποφυγή του πολιτικού κόστους, ανήκει για τα καλά στο παρελθόν. Πλέον, όλο και πιο συχνά, αν κάποιοι πολιτικοί δεν είναι ικανοί να υλοποιήσουν τα σχέδια της κυριαρχίας θα απομακρύνονται πάραυτα και τη θέση τους θα αναλαμβάνουν πιστά και άξια στελέχη της. «Κυβερνήσεις Goldman Sachs» όπως το ομολογούν ακόμα και οι αστοί δημοσιογράφοι.
Η τρέχουσα οικονομική κρίση λοιπόν, δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση το τέλος του συστήματος κυριαρχίας αλλά αντίθετα την αναπροσαρμογή του. Όταν όμως το σύστημα κυριαρχίας αναπροσαρμόζεται, γίνεται περισσότερο επιθετικό και αμείλικτο για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η τρέχουσα οικονομική κρίση δεν επέφερε ριζικές αλλαγές μόνο στο πολιτικό σκηνικό αλλά και στο κοινωνικό. Η κυριαρχία επιβάλλει σήμερα επαχθείς όρους και πολιτική σκληρής λιτότητας και κάθε φορά με διλήμματα εκβιαστικά ώστε οι άνθρωποι να εγκλωβίζονται μέσα σε αυτά. Οικονομικά βάρη που έρχονται να κάνουν δυσβάστακτη τη ζωή των ανθρώπων. Χιλιάδες οικογένειες να βλέπουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό τους να επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο, δεκάδες άνεργοι στοιβαγμένοι στην ουρά έξω από τα γραφεία του ΟΑΕΔ, συνταξιούχοι να περιμένουν στο δρόμο από τα ξημερώματα για μια σύνταξη των 300 ευρώ, μετανάστες γκετοποιημένοι σε υποβαθμισμένες περιοχές, περιστατικά αυτοκτονιών δεκάδων συνανθρώπων μας λόγω οικονομικών δυσχερειών που έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τον τελευταίο χρόνο, είναι οι εικόνες που συνθέτουν το παζλ της δεινής κατάστασης που έχει επιβληθεί από την κυριαρχία και που είναι κυνικό και μόνο να το περιγράφουμε.
Και όταν λέμε κυρίαρχους, προφανώς δεν αναφερόμαστε μονάχα στους ξένους τοποτηρητές και στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., πόσο μάλλον στους Αμερικάνους, τους Εβραίους και τους εκάστοτε “κακούς” στο μυαλό του κάθε τυχάρπαστου συνομοσιολάγνου. Στους κυρίαρχους συγκαταλέγεται και μια ολόκληρη τάξη εγχώριων μεγαλοκαπιταλιστών, που όσο κι αν ανταγωνίζονται μεταξύ τους, σχηματίζουν κοινό μέτωπο ενάντια στις υποτελείς τάξεις. Στο σύστημα κυριαρχίας συμμετέχουν όλες οι δυνάμεις του εγχώριου εξουσιαστικού φάσματος, από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά. Είναι τόσο αυτοί που μεθοδεύουν τους κυριαρχικούς σχεδιασμούς όσο και εκείνοι που διψούν για ψίχουλα κοινοβουλευτικής ή άλλης εξουσίας, διεκδικώντας έτσι μερίδιο από την εξουσιαστική πίτα. Είναι όλοι αυτοί που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο επιδιώκουν τη διατήρηση και διαιώνιση του συστήματος κυριαρχίας γιατί έχουν οφέλη από αυτό. Κι ένας πολύ απλός τρόπος για να ξεχωρίσει κανείς τους υποστηρικτές του συστήματος είναι να δει ποιοι θα σπεύσουν να συκοφαντήσουν τους εξεγερμένους όταν αυτοί εξεγείρονται αλλά και ποιοι θα κολακεύσουν μερίδα τους, προβάλλοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που συντάσσονται με καθεστωτικές επιλογές και μεταρρυθμίσεις.
Η εμπειρία που έχουν συσσωρεύσει πλέον οι καταπιεσμένοι και οι εκμεταλλευόμενοι δεν είναι αμελητέα και τα συμπεράσματα δεν είναι ασήμαντα ώστε να μπορούν να κρυφτούν κάτω από το χαλί της ιστορίας. Είτε αρέσει είτε δεν αρέσει σε πολλούς, ούτε οι εκλογές ούτε η εμπιστοσύνη στους θεσμούς δείχνουν ότι μπορούν να διασφαλίσουν τις συνθήκες και τους όρους ζωής για την πλειοψηφία της κοινωνίας. Η αποτυχία αυτής της μη-επαναστατικής προσέγγισης είναι αναπόφευκτη, επειδή δεν επιζητά να καταργήσει τις εκμεταλλευτικές κοινωνικές σχέσεις που αποτελούν τη βάση κάθε συστήματος κυριαρχίας. Όσο κι αν οι εξουσιαστές στρέφονται κάθε φορά στις εκλογές για να νομιμοποιήσουν και να διαιωνίσουν την εξουσία τους αλλά και τις εκθειάζουν ως την αρχή κάθε δημοκρατικής κοινωνίας και το υπέρτατο δικαίωμα του πολίτη να καθορίζει τη ζωή και το μέλλον του, διαψεύδονται από την πραγματικότητα: αυτό που αποφασίζει κανείς, οι επιλογές που κάνει μία μέρα στα τέσσερα χρόνια έχουν ήδη καθοριστεί από τα προηγούμενα χρόνια (από τον εκλογικό νόμο, από τα υπάρχοντα κόμματα, τους υποψηφίους κτλ.) και όχι μόνο αυτό, αλλά οι επιλογές του καθενός σκόπιμα χειραγωγούνται με ψέματα από τους εξουσιαστές. Ποιός μπορεί να ξεχάσει το περιβόητο «λεφτά υπάρχουν» που διακήρυττε προεκλογικά ο απατεώνας Παπανδρέου, που ήταν ένας από τους παράγοντες που τον οδήγησε στην εκλογική νίκη του Οκτωβρίου του 2009;
Μόνο η εγρήγορση και τα πολιτικά αντανακλαστικά των ανθρώπων καθώς και η δυνατότητά τους να βγαίνουν έξω από κάθε κομματική χειραγώγηση και αυταπάτη, να απεγκλωβίζονται από τους θεσμισμένους μηχανισμούς που τους οδηγούν σε ακίνδυνες για το σύστημα ενέργειες είναι ικανά να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την παρεμπόδιση των εξουσιαστικών μεθοδεύσεων αλλά και την ανατροπή του σκηνικού. Καμία καλυτέρευση των συνθηκών ζωής δεν έχει επιτευχθεί μέσα από τους θεσμούς και τους μηχανισμούς εξουσίας. Πώς θα ήταν άλλωστε δυνατόν οι ίδιοι οι θεσμοί εκμετάλλευσης και καταπίεσης να αφήνουν περιθώρια ενεργειών που να στρέφονται ενάντια στον ίδιο τους τον εαυτό;
Το απάνθρωπο αυτό σύστημα κυριαρχίας δεν πρόκειται λοιπόν να καταρρεύσει από μόνο του, από καμιά αντικειμενική συνθήκη όπως θέλουν να πιστεύουν οι αριστερές ορντινάντσες της εξουσίας ούτε βέβαια από τις καλές προθέσεις των εξουσιαστών. Μπορεί να καταρρεύσει μονάχα όταν η κοινωνία εξεγείρεται, αυτοοργανώνεται, συγκρούεται, καταστρέφει τα εργαλεία και τα σύμβολα του κράτους και των αφεντικών. Όταν οι εκμεταλλευόμενοι συνειδητοποιούν ότι η ζωή ανήκει στους ίδιους και είναι η ζωή τους, ότι οφείλουν να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και ότι ενωμένοι μπορούν να πετύχουν πολύ περισσότερα έξω από τη αντιπροσώπευση και τις φρούδες κομματικές ελπίδες, την ανάθεση των ζητημάτων που αφορούν τη ζωή τους σε “ειδικούς” και πολιτικές αυθεντίες που υπόσχονται να τα διαχειριστούν αλλά που στην πραγματικότητα επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν αυτούς τους ίδιους. Όταν η φωνή τους ενώνεται σε μια κραυγή ικανή να γκρεμίσει τον τοίχο των εξουσιαστικών αυταπατών που ορθώνεται μπροστά από το πάθος για ελευθερία, ισότητα, αλληλεγγύη.
